Je woonkamer in de winter verwarmen met een airco: het kan de helft van de gasrekening schelen. Maar let wel op het energieverbruik.
“Booming! Gekkenhuis!” Zo omschrijft airco-installateur Maurits Hennen de afgelopen maanden en weken. Juist nu de zomer voorbij is, krijgt zijn bedrijf Bestair naar eigen zeggen elke dag zo’n vijfhonderd aanvragen van Nederlanders die interesse hebben in een airconditioner. Niet om het huis te verkoelen, maar juist om warme lucht naar binnen te blazen in tijden van hoge gasprijzen.
Verkoper en installateur Hennen, barstend van de adrenaline door zijn bedrijfssucces, schalt het uit: “Gas is uit, airco is in.” Nu energiecontracten de afgelopen maanden door de hoge gasprijzen met honderden euro’s per maand stegen, en warmtepompen door schaarste op de markt vaak maandenlange levertijden hebben, ontdekten steeds meer Nederlanders dat een airco ook een soort warmtepomp is.
Cijfers tonen die opmars van de airco. In 2021 werden volgens het Centraal Bureau voor de Statistieken (CBS) 250.000 airco’s aangeschaft, al honderdduizend meer dan het jaar ervoor. De Vereniging Warmtepompen (VWP) schat dit voor 2022 op ruim 320 duizend. VWP-voorzitter Frank Agterberg denkt dat die stijging deels komt door hetere zomers, het thuiswerken, maar ook doordat vrijwel alle airco’s tegenwoordig ook kunnen verwarmen.
Al is de overheid behoorlijk terughoudend in het aanmoedigen van airco’s. Anders dan bij de aanschaf van ‘normale’ warmtepompen, die water verwarmen met energie uit de buitenlucht, geeft het op airco’s, of ‘lucht-lucht- warmptepompen’, geen subsidie. Het ministerie van Ecenomische Zaken en Klimaat vreest dat Nederlanders die nu een airco aanschaffen, die apparaten vervolgens in de zomer laten loeien voor verkoeling.
Combineren met zonnepanelen
Wilfred de Boer uit Bloemendaal schafte een paar jaar geleden al een airco voor verwarmen aan, en zegt jaarlijks duizenden euro’s aan energiekosten te besparen, zeker omdat de De Boer zonnepanelen heeft, waardoor zijn ‘gratis’ energie de airco’s aandrijft.
Het liefdesverhaal tussen De Boer en zijn airco begon met een video die hij een paar jaar geleden op youtube zag. Daarin werd uitgelegd hoe een moderne airco werkt, met een ‘binnen- en een buitenunit’. Het is een technisch verhaal, maar komt erop neer dat een airco energie uit de buitenlucht haalt, zelfs als het bijvoorbeeld -5 graden is, en die omzet naar warme lucht van 20 graden. “Feitelijk gaat er 1 kilowatt stroom in, en krijg je daar 4 of 5 kilowatt warmte terug.”
Vloerverwarming niet nodig
‘Duurzaamheidsgoeroe’ Dekker wijst erop dat niet elk huis ideaal is voor een warmtepomp met water, bijvoorbeeld omdat er geen vloerverwarming is. Ook benadrukt hij dat – zeker wanneer mensen zonnepanelen hebben – het beter voor het klimaat is om een airco te gebruiken dan het huis met gestookt gas te verwarmen.
Voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal, gesubsidieerd door de overheid, moedigt het gebruik van een airco in de winter aan. Wel met de grote maar dat mensen hem niet in de zomer gebruiken om te gaan verkoelen, tenzij het bijvoorbeeld echt snik- en snikheet is.
Klopt het dat wintergebruiker met hun airco ook massaal in de zomer gaan verkoelen, en zo alsnog meer energie verbruiken? Dat verschilt uiteraard per gebruiker. Dekker en De Boer zeggen uit eigen ervaring van niet – alleen op de warmste paar dagen van het jaar lieten de twee hun huis een beetje verkoelen.
Milieu Centraal vindt dit vraagstuk nog een grote onzekerheid. Het wijst erop dat op dit moment tien procent van de Nederlanders nu een airco heeft, en doorgaans juist voor verkoeling, waar de organisatie kritisch op is vanwege het hoge stroomverbruik. Aircoverkoper Hennen vindt dat het geen schande moet zijn dat mensen niet in een huis van dertig graden willen zitten, zeker als ze moeten thuiswerken.
